Blaogin'i betroka

Olon'ny fo ny Malagasy ka izany angamba no maha be mpakafy asa soratra mampihetsi-po toy ny tononkalo. Porofo mitohaka amin'ny tendany ireo tononkalo zavon-tany miparitaka eny anaty tranonkala maro, eny fa na dia tsy hilaza afa-tsy ireo anarivony hita ao amin'ny vetso serasera aza isika. Ny mahagaga sy somary mahazendana kely fotsiny dia ireo fanamarihana toa somary maivamaivana ihany matetika ka tsy mifanaraka loatra amin'ny lanjan'ny hakanton'ny asa soratra. Raisinay ohatra ireto hevitra manohy ny tononkalo ireto izay zary mahazatra ny mpamaky :

Tsy sanatria akory hoe tsy misy lanjany izy ireny, sanatria dia sanatria. Ny mifanohitra amin'izany aza no tokony ho lazaina satria arakaraka ny hamaroan'ireny tsikeram-pankasitrahana ireny no vao mainka mampitombo herim-po ny mpanoratra hanao ny misimisy hatrany. Ny "misimisy" hatrany anefa, hoy izahay, fa tsy ny tsaratsara kokoa. Ny kalitao anefa no tena zava-dehibe. Aleo kokoa mamorona tononkalo roa na telo fotsiny eo amin'ny androm-piainana, kanefa avo lenta, toy izay nahavita anarivony kanefa maivamaivana ihany ny kalitaony. Ao ireo feno fahadisoana tsipelina, misy indray ireo tsy migadona mihitsy fa toy ny mamaky lahatsoratra ihany ianao, ary misy aza ireo tsy mampihetsi-po akory na dia kely aza. Tsy sanatria akory misy ny fialonana rehefa ny tononkalo tsy mifanaraka amin'ny heverin'ny tena hoe "tsara" no mahazo fankasitrahana lavareny. Ny hampiakatra avo ny tononkalo malagasy no banjinina. Ny tena marina anefa dia sarotra dia sarotra ny hitompo teny fatratra hoe "tsara" ity tononkalo ity. Ny mari-pana azo eken'ny be sy ny maro ohatra dia ny fahatongavan'ireny tononkalo ireny ho eo ambany mason'ireo mpanala fanadinana.

Toy ny zavatra rehetra dia miaina ny tononkalo. Misy ireo azo lazaina fa manana fetr'aina tsy mihoatran'ny andro vitsivitsy. Ao kosa ireo lava velona hatrany ka na dia efa an-jato taonany maro aza no niainany dia mbola sedrain'ny famakafakan'ireo zanaka amam-para ihany. Mazava ho azy fa tsy mitovy fijery ireo mpamakafaka, indrindra anie ka olona tsy mitovy vanim-potoana iainana no manao izany. Ny mpanoratra sy ny mpamakafaka rahateo aza moa tsy voatery hitovy fihevitra.

Mby eo amin'ity resaka famakafakana ity indrindra isika izao. Nahatalanjona anay ny nahita kisendrasendra famakafakana tononkalo izay mbola tsy hitanay mihitsy tamina tranonkala. Antenaina anefa fa tsy maningana izy ity fa mba misy any ho any mpamakafaka (mpampianatra teny malagasy, mpianatra, mpikaroka, mpanoratra, olon-tsotra sns) mampiely fanadihadiana eo anivon'ny tranonkala. Ny tononkalo mantsy dia asa soratra; ny famakafakana koa dia mbola asa soratra ihany koa. Tsy ho lava taria intsony izahay fa mamporisika anao hamaky ny famakafakana ny tononkalon'i Rô Andriamaneva mitondra ny lohanteny hoe "Nikimpy aho", izay nosoratana tamin'ny taona 1963 ary nofakafakaina ankehitriny, 47 taona taty aoriana. Mamporisika anao mpamaky koa izahay, izay afaka, hanandratra ny tononkalo malagasy amin'ny alalan'ny famakafakana. Misaotra tompoko.

Betroka

Tsy andro iraisam-pirenena ho an'ny vehivavy akory ny faha 13 oktobra 2010 fa andro alarobia faharoan'ny volana, andro mahazatra fihaonan'ny Mpiray Faribolana amin'ireo mpakafy tononkalo sy haisoratra. Hiavaka anefa ny amin'ity indray mitoraka ity satria hanana ny toerany manokana ireo poeta sy mpanoratra andriambavilanitry Gasikara. Lydiary na Rakotosolofo Lydia, vady andefimandrin'i Solofo José, no hamelabelatra ny lohahevitra "Ny vehivavy sy ny haisoratra" amin'ny alalan'ny teny filamatra manao hoe "vasavasa ... tafatafa". Hiarahany manatontosa amin'ny Mpiray Faribolana aminy izany ao amin'ny Foiben-toeran'ny Vaomieram-pirenena Malagasy miara-miasa amin'ny UNESCO ao Behoririka.

Aiza ho aiza ny toeran'ny vehivavy amin'ny haisoratra ankehitriny ? Mialoha izany dia tsara ny mampatsiahy fa azo nisaina tamin'ny rantsan-tanana ireo vehivavy poeta sy mpanoratra nalaza tany aloha. Na teo aza ny fahavitsiana dia tiana ny hitanisa anarana sendra mitambolina ao an-tsaina noho ireo diam-penina nandrotsika ny fo amam-panahy nandritra ny taom-polo maro. Anisan'izany ry Clarisse Ratsifandrihamanana, Esther Randriamamonjy, Josephine Ranirina (Ny ombin-tsarety sy ny olona), Ravaoseheno Suzanne, Sahondra Ravaka, Esther Ralalaharisendra (Essy Lala), G.R.G., Ramaholimihaso sns. Taty aoriana indray dia zary tsy tambo isaina ireo nanara-dia nitondra ny filamatra ka nipoiran'i Antsiva, Thina Andriafaly, Niravo (Voahirana Randria), Hanitr'Ony, Aina Randrianaivosoa, Tolotra Arinandriana, Tsirinala, Hajaina, Ny Eja, Fara-H, Emée, Abéline Eléonore, Griffine sns. Ary tsy hay ny tsy hanonona indray ny anaran'i Lydiary, izay sady poeta no mpanoratra, mpisehatra, mpanabe ary mpamorona tantara an'onjam-peo ihany koa. Izy rahateo koa moa no anisan'ireo vy nahitana ny Faribolana Sandratra.

Fandre matetika ny anjara toeran'ny vehivavy eo amin'ny sehatry ny politika, fanatanjahan-tena, fivavahana, hira sy mozika sns. Tsy ho omby araka izany ny toerana azo hitanisana ireo anaran'olona malaza sy mivelatra eo amin'ny isan-tokajiny. Ary eo amin'ny haisoratra ? Tongava maro hanatrika ny vela-kevitra momba izany amin'ny 13 oktobra (jereo ny petadrindrina).